Śladem Macieja Miechowity- wybitnego humanisty epoki jagiellońskiej

Pomnik Macieja Miechowity z kwiatami
Rok 2023 jest bardzo wyjątkowym rokiem dla Miechowa, miasta nazywanego „polską Jerozolimą”. Jest to rocznica sprowadzenia tutaj Zakonu Bożogrobców (1163), rocznica Bitwy Miechowskiej (1863), a także pięćsetna rocznica śmierci Macieja Miechowity- wybitnego uczonego urodzonego tutaj. Kim był i w jaki sposób odcisnął swój ślad w historii Polski ten ciekawy człowiek?

Maciej Miechowita był przedstawicielem świata nauki czasów renesansu.  Żył i działał na przełomie XV i XVI w- w czasie wielkich zmian w sposobie postrzegania świata, odkryć naukowych i wypraw zamorskich (1492 r- odkrycie Ameryki przez Kolumba, 1519 r. wyprawa Ferdynanda Magellana dookoła ziemi). Miechowita pierwsze nauki pobierał w szkole parafialnej bożogrobców, z którymi był silnie związany. Po jej ukończeniu dostał się na Uniwersytet Krakowski. Pierwszy stopień naukowy otrzymał po dwóch latach. Kolejny- na Wydziale Lekarskim w 1479 r. Następnie pogłębiał swoją wiedzę we Włoszech, najprawdopodobniej w Bolonii. W 1500 r. Miechowita wstąpił do grona profesorów Akademii Krakowskiej. W latach 1501- 1519 r. pełnił tam funkcję rektora aż ośmiokrotnie. Ten wybitny medyk cieszył się dużym szacunkiem i nazywany był polskim Hipokratesem. To Miechowita był autorem pierwszego w Polsce drukowanego pisma o treści lekarskiej „Contra saevam pestem regimen accuratissimum” (Szczegółowe przepisy o zabezpieczaniu się przed groźną dżumą). Miechowita zapisał się również w dziejach jako wybitny geograf wydając „Traktat o dwóch Sarmacjach”- w nowatorski sposób opisując geografię, etnografię i historię Europy Wschodniej XVI w. Warto zauważyć, że był również jednym z wybitniejszych astronomów czasów przedkopernikańskich i nadwornym astrologiem Jagiellonów.
Co istotne- Maciej Miechowita jest autorem pierwszej drukowanej książki traktującej o historii Polski!  „Chronica Polonorum”, cieszyła się dużą popularnością, była czytana przez uczonych Starego Kontynentu, a znano ją na wszystkich dworach królewskich. Kronika opisywała dzieje Państwa Polskiego od jego legendarnych początków do 1506 r. A jednak dzieło o tak doniosłym znaczeniu w dziejach polskiej kultury, wyraziście kształtujące obraz Polski w Europie, przez ponad pół tysiąca lat pozostawało, z wyjątkiem małych fragmentów, nieprzetłumaczone z łaciny na język polski. Dokładnie 500 lat od śmierci Miechowity, w 2023 r., staraniem wydawnictwa Biały Kruk ukazało się pierwsze polskie tłumaczenie Kroniki Polaków. Pionierskiego przekładu dokonał ks. Michał Cichoń- znany tłumacz tekstów łacińskich.
W Krakowie oraz w Miechowie we wrześniu odbyły się uroczystości upamiętniające tę ważną i cenioną postać. W obchody włączyli się przedstawiciele władzy państwowej i samorządowej, środowisk akademickich, kościoła katolickiego, instytucji kultury i sztuki, a także mieszkańcy oraz uczniowie.
Warto odwiedzić w Miechowie nowo otwartą- właśnie podczas tych obchodów wystawę „Maciej Miechowita – wybitny humanista doby jagiellońskiej” zorganizowaną przez Muzeum Ziemi Miechowskiej. Przybliża ona sylwetkę i dokonania Macieja Miechowity. Wystawa plenerowa  zlokalizowana jest na skwerze przy pomniku Macieja Miechowity. Opisy życia i dokonań Macieja Miechowity uzupełniają fotografie jego dzieł oraz przedmiotów używanych i wykorzystywanych przez naukowców w tamtym czasie.
Również sam pomnik uczonego jest ciekawym obiektem wartym zobaczenia. Powstał w 490. rocznicę śmierci uczonego. Zaprojektowania i wykonania nieodpłatnie modelu oraz jego gipsowych form do odlewu w brązie podjął się wybitny artysta rzeźbiarz Wincenty Kućma, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, zdobywca wielu prestiżowych nagród.
Aby lepiej zrozumieć i poznać bogatą historię Ziemi Miechowskiej polecamy odwiedzić Muzeum Ziemi Miechowskiej. Podczas wyprawy do Miechowa warto również wejść w mury Bazyliki Grobu Bożego, siedziby Zakonu Bożogrobców, z którymi uczony był niezwykle związany.
Zapraszamy do Miechowa!

 

Multimedia


Baner - wydarzenia.jpg

Powiązane treści