Babia Góra Beskid Żywiecki
Najwyższy pozatatrzański szczyt Polski nie powinien sprawić odpowiednio przygotowanym turystom większych problemów. Warto jednak przygotować się na zmienne warunki atmosferyczne, ponieważ cały masyw Babiej Góry słynie z kapryśnej pogody. Niektórzy uważają, że to najbardziej zdradliwy szczyt w Polsce. W przypadku dobrej aury możemy liczyć na niezapomnianą wędrówkę zwieńczoną zachwycającymi widokami.
To góra wielu imion – Babia Góra, Kapryśnica, Matka Niepogód, Diablak, Wielka Magura, Orawska Święta Góra. I to nie tylko z powodu swojej kapryśnej aury. To góra owiana tajemnicami i wieloma ludowymi legendami o diabelskich wyczynach, smokach, czarownicach i ukrytych bogactwach. Wedle jednego z ludowych podań nazwa Babia Góra miałaby wywodzić się od kupy kamieni wysypanych przed chałupą przez babę niebotycznych rozmiarów, wedle innych oznacza kochankę zbójnika, która widząc, jak niosą jej zabitego ukochanego, skamieniała z żalu. Ponoć mieszkający na niej diabeł z góry wypatruje tych, których chce zwieść ze szlaku i sprowadzić na złą drogę. Z kolei w Noc Świętojańską, Zaduszki lub Wielki Piątek zlatują tutaj wiedźmy ze wszystkich stron świata, a kiedy pojawią się już wszystkie szczyt tonie w mroku burzowych chmur i rozpoczyna się sabat czarownic. A żeby znaleźć ukryte tutaj skarby wystarczy odnaleźć skrytą tutaj bramę prowadząca nie tylko do pieczar wypełnionych niewyobrażalnymi bogactwami, ale i do innego świata… ponoć znajduje się gdzieś na Przełęczy Brona. Zdarzyło się również, że masyw Babiej Góry porównywano do Trójkąta Bermudzkiego – zdarzają się tutaj niewytłumaczalne zmiany temperatury, wahania wilgotności, zakłócenia w działaniu kompasów… doszło do zagadkowych, do dzisiaj nie wyjaśnionych lotniczych katastrof, szczegóły rozmów pilotów wciąż pozostają tajne. Niewykluczone jednak, że nazwa może mieć związek z niektórymi znaczeniami słowa baba, która odnosi się do rodzaju ciasta lub kamiennego posągu kultowego.
Masyw Babiej Góry, w tym sam szczyt jest chroniony w formie Babiogórskiego Parku Narodowego, który z uwagi na swoje cenne walory przyrodnicze, w tym dobrze zachowany piętrowy układ roślinności został wpisany przez UNESCO na listę światowych rezerwatów biosfery.
Sam marsz na Babią Górę zajmuje około 2 godziny 30 minut. Możemy ją pokonać kilkoma szlakami, prowadzącymi zarówno od strony polskiej, jak i słowackiej. Całość trasy na Babią Górę przebiega przez teren Babiogórskiego Parku Narodowego i jest bardzo dobrze oznakowana. Szczególną popularnością cieszy się trasa Zawoja – Babia Góra. Bez względu na to, który szlak na Babią Górę wybierzemy, warto zadbać o odpowiednie przygotowanie i zabrać ze sobą mapę Babiej Góry:
szlak czerwony – Główny Szlak Beskidzki: Markowe Szczawiny – przełęcz Brona – Babia Góra – Sokolica – Przełęcz Lipnicka;
szlak zielony: Przełęcz Jałowiecka – Mała Babia Góra - leśniczówka Stańcowa – Kiczory;
szlak żółty (najtrudniejszy, w okresie zimowym jest zamknięty): Markowe Szczawiny – Perć Akademików – Babia Góra – Chata SlanaVoda (Słowacja).
Na szczycie Babiej Góry odnajdziemy ustawiony w roku 1876 przez Węgrów obelisk upamiętniający wejście na szczyt arcyksięcia Józefa Habsburga, czy też płytę skalną z wyrytym napisem „74 Górnośląski Pułk Piechoty dla uczczenia Czynu Legionowego i jego twórcy, pierwszego marszałka Polski Józefa Piłsudskiego” – po śmierci Marszałka, na Babiej Górze oraz kilku okolicznych szczytach, zapłonęły symboliczne ogniska, a ziemia ze szczytu została złożona na grobie Marszałka.
Na północnym zboczu Babiej Góry na niewielkiej, urokliwej polanie na strudzonych turystów czeka Schronisko PTTK Markowe Szczawiny – przytulny i doskonale wyposażony nowy obiekt powstały na miejscu dawnego schroniska, który w 2010 roku przyjął pierwszych turystów.
Babia Góra została wyróżniona w konkursie Turystyczne Skarby Małopolski w 2020 roku w kategorii Najciekawszy Szlak Turystyczny.